ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਡਾਂਡੀਵਾਲ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਵਿਚ ਜਸਵਿੰਦਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਕਾਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 'ਭਾਰਤੀ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ', ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਲਈ 'ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਦਾ ਜੇਤੂ ਹੈ। ਜਸਵਿੰਦਰ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ 'ਕਾਲੇ ਹਰਫਾਂ ਦੀ ਲੋਅ, 'ਕੱਕੀ ਰੇਤ ਦੇ ਵਰਕੇ' ਅਤੇ 'ਅਗਰਬੱਤੀ' ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਸਵਿੰਦਰ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀਆਂ ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ, ਦਵਿੰਦਰ ਗੌਤਮ, ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਰਾਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਬਾਗੜੀ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਵਿਚ ਰਾਜਵੰਤ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਬਹੁ-ਵਿਧਾਵੀ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ ਹੈ ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਨਾਵਲ ਵੀ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਰੰਗਸ਼ਾਲਾ (ਗ਼ਜ਼ਲ), ਰਾਗਣੀਆਂ (ਗ਼ਜ਼ਲ), ਪਿਓਂਦ (ਨਾਵਲ), ਟੁੱਟੇ ਸਿਤਾਰੇ ਚੁਗਦਿਆਂ (ਗ਼ਜ਼ਲ), ਵਰੋਲ਼ੇ ਦੀ ਜੁਨ (ਨਾਵਲ)। ਰਾਜ ਨੇ ਕਵੀ ਅਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ, ਨਵਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਅਤੇ ਬਲਦੇਵ ਸੀਹਰਾ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸਿੱਖ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਦਵਿੰਦਰ ਗੌਤਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਵਿਚ ਗੌਤਮ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੌਤਮ ਇੱਕ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ ਹੈ। ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਬੋਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਆਖਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸੁਰੀਲਾ ਗਾਉਂਦਾ ਵੀ ਹੈ। ਗੌਤਮ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਕ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ 'ਸੁਪਨੇ ਸੌਣ ਨਾ ਦਿੰਦੇ' ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਹਰਦਮ ਮਾਨ ਇੱਕ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਫਰੀ ਲਾਂਸਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇਰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਬਲਿਕ ਰਿਲੇਸ਼ਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੇ ਵੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਰਦਮ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਵਾਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ 'ਅੰਬਰਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ' ਅਤੇ ਦੂਜੀ 'ਸੀਸ਼ੇ ਦੇ ਅੱਖਰ' ਹੈ। ਹਰਦਮ, 'ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਪਟਿਆਲਾ ਐਵਾਰਡ', 'ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ ਮੰਚ ਐਵਾਰਡ' ਜੈਤੋ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਭਵਨ ਅਵਾਰਡ ਦੇ ਜੇਤੂ ਹਨ।
ਹਰਦਮ ਮਾਨ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣੋਂ
ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੱਧੂ ਸਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ ਦਾ ਮਾਣਮੱਤਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਕਮਾਲ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਜਖੀਰਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਿਤਾਬ ਜਲਦੀ ਹੀ ਛਾਪਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗੁਰਮੀਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਿਲਣਸਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਸਭ ਨਾਲ ਘੁਲ਼-ਮਿਲ਼ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰੀਤ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿਤਾ ਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਪਿੰਡ ਮਨਾਵਾਂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਐਮਏ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਬੀ.ਐਡ ਦੇ ਨਾਲ ਅਕਾਦਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ 'ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ' ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ 2006 ਤੋਂ ਸਰੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਕਵੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ 'ਰੁੱਤਾਂ, ਦਿਲ ਤੇ ਸੁਫਨੇ' (ਪੰਨੇ 112) ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਪਾਠਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਦਸਮੇਸ਼ ਗਿੱਲ ਫਿਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਕਵੀ ਹੈ ਜੋ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੋਵਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਦਾ ਹੈ। ਉਹ 1990 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਆਇਆ ਬੀ.ਸੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਐਬਟਸਫੋਰਡ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹੈ। ਉਹ ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਵੀ, ਕੈਫ਼ੀ ਆਜ਼ਮੀ, ਅਲੀ ਸਰਦਾਰ ਜਾਫਰੀ ਅਤੇ ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਕਾਫੀ ਐਕਟਿਵ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਕਸਰ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਾਵਿ ਪੁਸਤਕਾਂ 'ਇਖ਼ਤਲਾਫਾਤ' ਅਤੇ 'ਫਿਰੋਜ਼' ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।
ਦਸਮੇਸ਼ ਗਿੱਲ ਫਿਰੋਜ਼ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣੋਂ
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ ਅਰੂਜ਼ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ ਹਨ। ਸ੍ਰੀ ਭਨੋਟ ਹੁਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਣਮੋਲ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਕਾਵਿ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ 'ਦਿਲਬਰ ਸਿੰਘ ਨੂਰਪੁਰੀ' ਅਤੇ 'ਲਾਈਫ ਟਾਈਮ ਐਵਾਰਡ' ਟੋਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਭਨੋਟ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਪੁਸਤਕਾਂ ਛਪਵਾਈਆਂ ਹਨ ਉੱਥੇ ਹੀ ਅਰੂਜ਼ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵੀ ਛਪਵਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿਚ: 'ਮਹਿਕ ਦੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ (ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਤਲਖ ਪਾਲ'(ਗ਼ਜ਼ਲ), 'ਜਲ ਤਰੰਗ(ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਸੋਨੇ ਦੀ ਸਲੀਬ(ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਚੁੱਪ ਦਾ ਸੰਗੀਤ(ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਉਮਰ ਦੇ ਵਰਕੇ(ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਵਿਅੰਗ ਲੀਲਾ(ਗ਼ਜ਼ਲ)', 'ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੀ ਬਣਤਰ ਤੇ ਅਰੂਜ਼'
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਵੀਆਂ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ
ਬਲਦੇਵ ਸੀਹਰਾ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਲਈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਿਹਾ। ਫਿਰ ਫਿਜੀ ਪਰਵਾਸ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੇ ਉੱਥੇ ਉਹੀ ਵਿਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਲਿਖੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਬਲਦੇਵ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਪੰਜ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ: 1. ਅਧੂਰੇ ਖਾਬ (ਰਚਨਾਵਾਂ) 2. ਬਰਫ਼ ਬਣਿਆ ਹਾਂ (ਗ਼ਜ਼ਲ) 3. ਫ਼ਾਸਲੇ (ਗ਼ਜ਼ਲ) 4. ਢਲ਼ਦੀ ਸ਼ਾਮ (ਗ਼ਜ਼ਲ) 5. ਖ਼ਾਲੀ ਬੇੜੀਆਂ (ਗ਼ਜ਼ਲ)।
ਸੁਖਜੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਹੈ। ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ ਹੀ ਉਹ ਨਜ਼ਮਾਂ ਤੋਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਲੇਖਕਾਂ ਤੇ ਵੱਕਾਰੀ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿਚ ਲਿਆ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸ਼ਾ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਮਾਦਾ ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ, 1947 ਦੀ ਵੰਡ, 1984 ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ, ਭੇਦਭਾਵ ਅਤੇ ਪੀੜ੍ਹੀ-ਪਾੜੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੁਖਜੀਤ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਲਿਖਦੀ ਹੈ। 'ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ' ਔਰਤ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸੁਖਜੀਤ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੰਚ ਸਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਟੀਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ।